Funkcję logarytmiczną nazywamy rodzaj funkcji przyjmującej następujący wzór:
f(x)=logax
a>0
a1
x>0
Wykres funkcji logarytmicznej stanowi krzywa przecinająca się zawsze na osi OX dla argumentu x=1. Oś OY z kolei jest asymptotą pionową wykresu funkcji f(x)=logax.
Zanim przejdziemy do sposobu rozwiązywania zadań z funkcjami logarytmicznymi, przypomnijmy sobie najważniejsze informacje o logarytmach.
Logarytm – najwazniejsze informacje
Przyjmijmy, że a i b są liczbami dodatnimi. Ponadto a1. Logarytmem liczby b przy podstawie a jest wykładnik potęgi, do której musimy podnieść podstawę a, aby otrzymać liczbę logarytmowaną b. Logarytm ten zapisujemy następująco:
logab=x, kiedy ax=b
a – podstawa logarytmu,
b – liczba logarytmowana
Logarytmem liczby b przy podstawie a jest taka liczba c, że po podniesieniu a do potęgi c otrzymamy liczbę b.
logab=c
Metoda obliczania logarytmów wygląda następująco:
log28=x
2x=8
Przykłady
log28=?
log28=3, ponieważ 23=8
Funkcja logarytmiczna – wykres funkcji
Wykresem funkcji logarytmicznej jest krzywa, a jej ostateczny kształt uzależniony jest od tego, czy a>1, czy a<1.
Kiedy a>1, to:
- dziedziną funkcji logarytmicznej jest zbiór dodatnich liczb rzeczywistych – ℝ+
- zbiorem wartości jest zbiór liczb rzeczywistych,
- funkcja logarytmiczna jest rosnąca,
- funkcja logarytmiczna jest różnowartościowa,
- miejscem zerowym funkcji jest x=1,
- funkcja nie jest parzysta,
- funkcja nie jest nieparzysta.
Kiedy a<1, to
- dziedziną funkcji logarytmicznej jest zbiór dodatnich liczb rzeczywistych – ℝ+
- zbiorem wartości jest zbiór liczb rzeczywistych,
- funkcja jest malejąca,
- funkcja jest różnowartościowa,
- miejscem zerowym tej funkcji jest x=1,
- funkcja nie jest parzysta,
- funkcja nie jest nieparzysta.
Funkcja logarytmiczna – dziedzina
Kiedy w podstawie logarytmu bądź w liczbie logarytmowanej pojawi się wyrażenie z x, to należy określić dziedzinę tej funkcji logarytmicznej. Na poniższym przykładzie przedstawiamy, w jaki sposób to zrobić.
Przykład
Dana jest funkcja logarytmiczna:
f(x)=2-log2(10x+3)
Liczba logarytmowana zawsze jest liczbą dodatnią. Możemy więc zapisać:
10x+3>0
x>-310
Z powyższego wynika, że dziedziną funkcji logarytmicznej jest: x(-310,+).
Aby logarytm mógł istnieć, muszą zostać spełnione trzy warunki – nazywane założeniami lub dziedziną logarytmu.
Założenia logarytmu:
- podstawa logarytm musi być liczbą dodatnią (a>0),
- podstawa jest różna od 1 (a1),
- liczba logarytmowana musi być dodatnia (b>0)