Pierwiastkowanie jest operacją odwrotną do potęgowania. Sam pierwiastek jest oznaczony symbolem:

pierwiastki 1

 

Zapis:
pierwiastki 2
odczytujemy następująco:

Pierwiastek n-tego stopnia z liczby a jest równy b, kiedy b podniesione do potęgi n-tej jest równe a.
strzałka
n – stopień pierwiastka

a – liczba podpierwiastkowa

b- pierwiastek n-tego stopnia z liczby a

 

Jako że pierwiastkowanie jest działaniem odwrotnym do potęgowania, pierwiastki możemy także zapisać przy użyciu potęg. Wygląda to następująco:

pierwiastki 3

Dzięki temu zapisowi często dużo łatwiej dokonywać działania na pierwiastkach. Warto więc zapamiętać, go i wykorzystywać w przyszłości do obliczeń.

Obliczanie pierwiastka

Pierwszym krokiem do obliczenia pierwiastka jest zwrócenie uwagi na stopień pierwiastka. Jeśli mamy zapis pierwiastki 4, to stopniem pierwiastka jest widoczna 3. Co, jeśli stopień pierwiastka nie jest jawnie zapisany? Gdy mamy wyłącznie zapis pierwiastki 5 oznacza to, że mamy do czynienia z  pierwiastkiem kwadratowym, który możemy równie dobrze zapisać pierwiastki 6.

 

Aby obliczyć pierwiastki 5 należy zastanowić się, jaka liczba podniesiona do kwadratu da nam liczbę 4. Obliczenie te jest proste: pierwiastki 7. 2 podniesione do kwadratu pozwala nam uzyskać liczbę 4.

 

Ważne: Wynikiem pierwiastkowania kwadratowego (gdy pierwiastek jest drugiego stopnia) zawsze będzie liczba dodatnia. Podobnie pod pierwiastkiem kwadratowym może znaleźć się wyłącznie liczba dodatnia. Zapisy pierwiastki 8 czy pierwiastki 9 są niepoprawne. Liczby takie nie istnieją w zbiorze liczb rzeczywistych. Istnieją natomiast liczby   oraz     .

Widzimy więc, że jeśli mamy pierwiastek stopnia parzystego, to nie możemy go obliczać z liczb ujemnych, natomiast pierwistek stopnia nieparzystego z liczb ujemnych jak najbardziej istnieje i możemy go obliczyć.

Pierwiastek z pierwiastka

Działania na pierwiastkach, w których pojawia się pierwiastek z pierwiastka, na pierwszy rzut oka wyglądają na bardzo skomplikowane. W rzeczywistości jednak obliczenia nie są takie trudne. Wystarczy tylko w pierwszej kolejności obliczyć pierwiastek wewnętrzny, a następnie zająć się zewnętrznym. Dużo łatwiej zrozumieć jednak cały proces na przykładach. Przyjrzyj się więc tym podanym poniżej.

Przykłady

pierwiastki 10

Dodawanie i odejmowanie pierwiastków

Jednym z ważniejszych działań na pierwiastkach jest ich dodawanie i odejmowanie. Kiedy mamy do czynienia z działaniem, w którym liczby podpierwiastkowe są takie same, wystarczy dodać lub odjąć liczby stojące przed pierwiastkami i przepisać dany pierwiastek.

 

Przykłady

pierwiastki 11
rozwiązanie to dla wielu okazuje się pułapką i zapisują oni błędny wynik: pierwiastki 12. Należy pamiętać, że pierwiastki 13 to inaczej pierwiastki 17. Zapisując więc pierwiastki 14 otrzymujemy pierwiastki 15.

Mnożenie i dzielenie pierwiastków tego samego stopnia

Zasada dokonywania obliczeń gdy występuje mnożenie pierwiastków, jest bardzo prosta. Podczas obliczeń należy liczby poza pierwiastkami mnożyć/dzielić z innymi liczbami poza pierwiastkowymi, z kolei liczby podpierwiastkowe mnożyć/ dzielić z liczbami podpierwiastkowymi.

Regułę tę można zapisać za pomocą czytelnych wzorów:

pierwiastki 16