Zanim przejdziemy do sposobu obliczania miejsc zerowych funkcji kwadratowych, powróćmy do samych równań kwadratowych. Aby obliczyć miejsce zerowe, musimy bowiem potrafić rozwiązywać równania kwadratowe.
W równaniu kwadratowym niewiadoma pojawia się w drugiej potędze, najczęściej więc spotkamy zapis: x2. Aby rozwiązać równanie kwadratowe, należy wyznaczyć wszystkie liczby, które po podstawieniu pod x pozwolą nam uzyskać równość prawdziwą. Równanie kwadratowe nie musi mieć wyłącznie jednego rozwiązania. Możemy spotkać się z dwoma rozwiązaniami, a niektóre z równań mają zero rozwiązań.
Równanie kwadratowe – przykład rozwiązania
- Dane jest równanie x2+6x=-9
x2+6x=-9
x2+6x+9=0
a=1
b=6
c=9
=b2-4ac
=62-49=0
równanie ma jedno rozwiązanie:
x0=-b2a=-62=-3
Powyższe równanie ma jedno rozwiązanie: x=-3
Powyższe równanie ma wyłącznie jedno rozwiązanie i jest nim x=-3
- Dane są równania: x2=4 oraz x2=7. Jak wygląda ich rozwiązanie?
x2=4
x=2 lub x=-2
Rozwiązanie równania to x=2 lub x=-2
x2=7
x=7 lub x=-7
7 jest liczbą niewymierną, dlatego rozwiązanie równanie pozostawiamy w takiej postaci, jaka została przedstawiona powyżej: 7
Miejsce zerowe funkcji kwadratowej
Miejscem zerowym funkcji nazywamy każdy argument, dla którego wartość tej funkcji wynosi zero.
f(x)=0
Funkcja kwadratowa ma:
- jedno miejsce zerowe, kiedy wyróżnik =0,
- dwa miejsca zerowe, kiedy wyróżnik >0,
- zero miejsc zerowych, kiedy wyróżnik <0.
Wyróżnik dla funkcji kwadratowej f(x)=ax2+bx+c obliczamy z następującego wzoru:
=b2-4ac
Z kolei miejsca zerowe obliczamy ze wzorów dla:
- =0: x0=-b2a,
- >0: x1=-b-2a, x2=-b+2a
Funkcja kwadratowa w postaci iloczynowej a miejsca zerowe
Funkcja kwadratowa może występować także w postaci iloczynowej. Wówczas znalezienie miejsc zerowych tej funkcji jest znacznie prostsze. Wystarczy bowiem odczytać je z samego wzoru funkcji kwadratowej.
Postać iloczynowa funkcji:
f(x)=4(x-x1)(x-x2)
miejscami zerowymi tej funkcji są: x1 i x2
Ważne: Odczytując miejsca zerowe z funkcji kwadratowej w postaci iloczynowej, zwróć szczególną uwagę na znaki pojawiające się we wzorze przed tymi miejscami zerowymi. Jeśli znajdzie się przed nimi znak +, to wartości tych miejsc zerowych są mniejsze od zera. Zapoznaj się z poniższym przykładem, aby w pełni to zrozumieć.
Przykład
f(x)=4(x+4)(x+10)
Miejsca zerowe powyższej funkcji: x1=-4, x2=-10
Postacie funkcji kwadratowej
Ta sama funkcja kwadratowa może zostać zapisana w różnej postaci. Do wyboru mamy trzy warianty:
- postać ogólną,
- postać kanoniczną,
- postać iloczynową.
Poznałeś już postać ogólną i postać iloczynową funkcji kwadratowej. Jak wygląda w takim razie postać kanoniczna?
Postać kanoniczna funkcji kwadratowej:
f(x)=a(x-p)2+q
a,p,q – współczynniki liczbowe
p,q – współrzędne wierzchołka paraboli
a0