Terminem paraboli określamy krzywą, która jest zbiorem punktów równoodległych od prostej – kierownicy paraboli – i punktu nazywanego ogniskiem paraboli. Parabola to także jedna z krzywych stożkowych. Ma ona jedną oś symetrii, którą jest prosta prostopadła do kierownicy i przechodzącą przez ognisko. Co ważne, w paraboli nie znajdziemy środka symetrii. Miejsce przecięcia paraboli z osią jest nazywane wierzchołkiem paraboli. Z kolei odcinek, który łączy ognisko z określonym punktem to promień wodzący.
Parabola jest także wykresem funkcji kwadratowej:
Przy rozwiązywaniu wielu zadań z funkcji kwadratowej konieczne będzie narysowanie wykresu paraboli.
Ramiona paraboli
Ramiona paraboli mogą być skierowane w dół lub w górę. Zależy to od wartości współczynnika a podanego we wzorze funkcji kwadratowej.
Jeśli:
- a>0, to ramiona paraboli są skierowane w górę,
- a<0, to ramiona paraboli są skierowane w dół.
Wierzchołek paraboli
Współrzędne wierzchołka paraboli są potrzebne do wyznaczania zbioru wartości funkcji i jej przedziałów monotoniczności. Wyznaczenie wierzchołka paraboli jest możliwe, gdy znamy wzór ogólny funkcji kwadratowej.
Wierzchołek paraboli oznaczamy literą: W, z kolei jej współrzędne zapisujemy: W(p,q).
Mając funkcję o wzorze możemy wyznaczyć współrzędne wierzchołka
Współrzędne wierzchołka wyglądają wówczas następująco:
Rysowanie wykresu funkcji kwadratowej
Zanim przystąpimy do rysowania wykresu danej funkcji kwadratowej, w pierwszej kolejności należy:
- określić, w którą stronę będą skierowane ramiona paraboli,
jeśli:
a>0, to ramiona paraboli są skierowane w górę,
a<0, to ramiona paraboli są skierowane w dół.
- obliczyć miejsca zerowe funkcji, jeśli takowe istnieją
- wyznaczyć wierzchołek paraboli: W=(p,q)
- wyznaczyć punkt przecięcia z osią y
współrzędne tego punktu to:
Po zaznaczeniu w układzie współrzędnych wyliczonych punktów i narysowaniu wykresu funkcji należy także omówić własności tych funkcji, czyli:
- określenie dziedziny,
- określenie zbioru wartości,
- wyznaczenie miejsc zerowych,
- podanie informacji, kiedy funkcja przyjmuje wartości dodatnie,
- podanie informacji, kiedy funkcja przyjmuje wartości ujemne,
- wskazanie punktu przecięcia z osią y i podaniu jego współrzędnych,
- określenie czy funkcja jest monotoniczna,
- określenie czy funkcja jest różnowartościowa,
określenie czy funkcja jest parzysta, czy nieparzysta.