Dział matematyczny, jakim jest trygonometria, skupia się na zależnościach pomiędzy długościami boków a miarami kątów znajdujących się wewnątrz trójkątów. W analizie matematycznej często pojawiają się funkcje trygonometryczne, które stanowią rozszerzenie podstawowej trygonometrii. Po funkcje trygonometryczne sięgamy głównie w momencie zetknięcia się z trójkątem prostokątnym.
Choć wiele obliczeń możemy dokonać samodzielnie, w niektórych przypadkach konieczne będzie sięgnięcie po tablice wartości funkcji trygonometrycznych. Z tablic tych możemy także bez przeszkód korzystać na maturze. Znajdują się one na końcu tablic matematycznych CKE.
Warto dowiedzieć się, jak korzystać z tablic, aby skutecznie rozwiązywać zadania, przy których ich użycie jest koniecznością.
Tablica trygonometryczna – czym jest?
Tabele w tablicach trygonometrycznych zawierają kąty i odpowiadające im wartości sinusa, cosinusa i tangensa.
Odczytywanie wartości tablic trygonometrycznych krok po kroku
Posiadając kąt
, wyznaczenie wartości sinusa, cosinusa i tangensa jest możliwe dzięki dostępności tablic.
Wyznaczanie sinusa ![]()
Aby wyznaczyć sinusa tego kąta, w pierwszej kolejności zwróć uwagę na drugą kolumnę. Sprawdź jaki kąt znajduje się przy sinusie w nazwie drugiej kolumny. Widoczny jest kąt
, a to oznacza, że wartości dla kąta
musisz szukać w kolumnie oznaczonej właśnie jako
. W tablicach trygonometrycznych jest to pierwsza kolumna. Zgodnie z nią sinus ![]()
| 1 | 0,0175 | 0,0175 | 89 |
| 19 | 0,3256 | 0,3443 | 71 |
Wyznaczanie cosinusa ![]()
Ponownie zwróć uwagę na nazwę drugiej kolumny. Tym razem przy cos pojawia się kąt
. To oznacza, że 19° musisz szukać w kolumnie oznaczonej jako
. W tablicach trygonometrycznych jest to zazwyczaj kolumna 4. Następnie odczytaj wartość dla 19° w kolumnie oznaczonej ![]()
| 70 | 0,9397 | 2,7475 | 20 |
| 71 | 0,9455 | 2,9042 | 19 |
Wyznaczanie tangensa ![]()
Przy odczytywaniu wartości dla tangensa należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na kąt stojący przy nim w tabeli. W tym przypadku również jest nim
. Ponownie zwracamy więc uwagę na kolumnę po lewej stronie oznaczoną
i szukamy naszego kąta 19°. Tym razem ![]()
| 19 | 0,3256 | 0,3443 | 20 |
| 20 | 0,3420 | 0,3640 | 19 |
Tablice trygonometryczne okazują się niezwykle przydatne wyłącznie wówczas, gdy wiemy, w jaki sposób się nimi posługiwać. Warto poświęcić im więcej uwagi, w szczególności, jeśli jesteśmy przed maturą. Niemal na każdym egzaminie dojrzałości twórcy arkuszy sprawdzają wiedzę z zakresu odczytywania tablic trygonometrycznych.